De HEMA gaat in het online aanbieden van notariële akten. Serieuze business case of goedkope publiciteitsstunt?
Ik neem iedere nieuwe toetreder tot de juridische markt bijzonder serieus. Zeker nieuwe toetreders met een sterke merknaam in de consumentenmarkt. De meeste mensen kennen de HEMA van worst, kinderkleding en ondergoed. Maar de HEMA heeft ook een sterke entree gemaakt in de verzekeringenmarkt, waaronder die voor de rechtsbijstand. De ambitie van HEMA is: “een grote positie op te bouwen in de financiële dienstverlening”. Dus waarom niet serieus gekeken naar dit project.
De andere kant is dat de HEMA als zakelijke dienstverlener geen naam heeft. Niet voor niets gaan alle reacties over worst en ondergoed. Het is maar de vraag of het HEMA merk kan functioneren als drager voor notarisdiensten.
Ik waag echter te betwijfelen of hier sprake is van een serieuze nieuwe dienst. Ik heb het vermoeden dat hier een gehaaide marketingtruc wordt uitgehaald. De HEMA krijgt hier een grote hoeveelheid gratis publiciteit. Publicaties overal in Het Financieel Dagblad, De Telegraaf, het AD, De Volkskrant, RTL. Al dan niet met geheel kritiekloze koppen zoals:“ook een testament is echt HEMA” (RTL).
Aangezien inzicht in marktwerking niet het sterkste punt van het notariaat is gebleken in de afgelopen jaren zal ik een rekenexercitie uitvoeren. Laten we de zaak eens als ondernemer bekijken en doorrekenen.
De cijfers
In Nederland zijn volgens onderzoek van de Rijksuniversiteit Groningen ongeveer 400.000 stellen die samenwonen zonder overeenkomst. Stel de HEMA weet binnen twee jaar jaarlijks 1% van de markt voor samenwoners te veroveren. Dat zou knap zijn voor een nieuwe toetreder, die zich beperkt tot eenvoudige samenlevers. Er worden dan bij de HEMA per jaar 4.000
HEMA
samenlevingscontracten gesloten.
Er waren in 2012 iets meer dan 200.000 registraties van nieuwe testamenten in het testamentenregister (CTR). Veel testamenten worden gemaakt door mensen die dat volgens de HEMA niet online kunnen doen. Maar voor deze berekening doen we alsof de HEMA 1.000 testamenten per jaar weet te verkopen.
Hoeveel geld gaat hier dan in om?
Stel, zoals ik uit betrouwbare bron heb vernomen, van iedere akte krijgt de HEMA € 50,– (dat is 40%!). In mijn voorbeeld zijn er 5.000 aktes. Dan zijn de opbrengsten van deze dienst voor de HEMA € 250.000 (inc. BTW) per jaar. Dat kan toch voor een groot internationaal concern niet serieus een business model zijn. Van deze omzet moeten nu de kosten voor de bouw van de site, ontwerp, projectmanagement en de reclamekosten op Google nog af.
Cijfers voor de notaris
De notaris krijgt voor zijn werkzaamheden € 75 per akte, inclusief BTW (62,– netto). Er komen 5.000 aktes voor 30 kantoren, dat zijn 166 aktes per jaar gemiddeld. Maar een aangesloten notariskantoor in een perifere regio zal hier ngo minder aan gaan verdienen. Bovendien wil de HEMA meer kantoren toelaten, waardoor de spoeling nog dunner wordt. Hier zien we de standaardverhouding tussen de gote detailhandel en zijn toelevanciers. De notarissen draaien op voor de korting die de HEMA aan zijn klanten geeft.
Engeland geeft geen hoop
In 2011 lanceerde met veel tromgeroffel de Engelse AKO, WH Smith het aanbieden van juridische diensten. Zij begonnen met juridische desks in hun winkels. Deze werden opgezet in samenwerking met advocaten van het landelijke Quality Solicitors. Bij de lancering werd door de oprichters gesproken van “een compleet nieuwe manier om juridische diensten bij de mensen te brengen”. De introductie ging gepaard met een grote reclamecampagne. Bij de aanvang waren er 150 winkels betrokken en dit zou groeien naar 500 winkels. In juni 2013 verlieten beide partijen met stille trom het toneel.
Conclusie
Een aanwinst voor de consument. Die kan zo lang de voorraad strekt een goedkope samenlevingsovereenkomst of testament krijgen. Voor de HEMA is dit geen serieuze business, maar wel goede publiciteit. De notarissen betalen het gelag.